Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Thái Tổ Cao Hoàng Đế [BK10, 28a28b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 …… 納𥯨（音徙）簩（音劳，𥯨簩竹各）造水城，靠珥河北岸，高准東䦕城。[28a*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 … nạp tỉ (âm tỉ) lao (âm lao, tỉ lao trúc các) tạo thủy thành, kháo Nhĩ Hà bắc ngạn, cao chuẩn Đông Quan thành.

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 刁鴞城指揮張麟，知府陳耘等出路。[28a*2*3]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Điêu Diêu thành chỉ huy Trương Lân, Tri phủ Trần Vân đẳng xuất lộ.

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 造衮陽砲，令諸将照樣爲之。[28a*2*17]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Tạo Cổn dương pháo, lệnh chư tướng chiếu dạng vi chi.

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 令國人有父母、妻子、兄弟、奴婢、親戚從賊在城，許自願登城，城破即領回家。[28a*3*11]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Lệnh quốc nhân hữu phụ mẫu, thê tử, huynh đệ, nô tì, thân thích tòng tặc tại thành, hứa tự nguyện đăng thành, thành phá tức lĩnh hồi gia.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 不願而自私争認，乞還聚者，以軍憲論。[28a*5*5]

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 Bất nguyện nhi tự tư tranh nhận, khất hoàn tụ giả, dĩ quân hiến luận.

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 令賜各處父道爲守禦、團練等職，爵中品。[28a*6*2]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 Lệnh tứ các xứ Phụ đạo vi Thủ ngự, Đoàn luyện đẳng chức, tước trung phẩm.

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 二月七日，方政潜軍襲擊於慈廉杲洞，篆力戦死之，秘爲賊所獲（後賊還國，禮遣秘歸）。[28a*7*1]

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 Nhị nguyệt thất nhật, Phương Chính tiềm quân tập kích ư Từ Liêm Cảo Động, Triện lực chiến tử chi, Bí vị tặc sở hoạch (hậu tặc hoàn quốc, lễ khiển Bí quy).

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 十九日，明人攻慈廉排沙堆。[28a*8*17]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 Thập cửu nhật, Minh nhân công Từ Liêm Bài Sa Đôi.

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 我軍堅壁力戦，兵噐盡絶，以釜 [28a*9*7] 䈪甓竃徙投之。[28b*1*1]

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 Ngã quân kiên bích lực chiến, binh khí tận tuyệt, dĩ phủ hích bích táo tỉ đầu chi.

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 賊不䏻進，乃折民房屋火攻之。[28b*1*7]

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 Tặc bất năng tiến, nãi triết dân phòng ốc hỏa công chi.

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 是日風寒火熱，我軍避火過江，多溺死。[28b*1*21]

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 Thị nhật phong hàn hỏa nhiệt, ngã quân tị hỏa quá giang, đa nịch tử.

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 獨天䦕人不善涉水，與賊死戦，賊反敗走市橋城。[28b*2*15]

¶ 25 Leave a comment on paragraph 25 0 Độc Thiên Quan nhân bất thiện thiệp thủy, dữ tặc tử chiến, tặc phản bại tẩu Thị Kiều thành.

¶ 26 Leave a comment on paragraph 26 0 明人唐保貞來降。[28b*3*16]

¶ 27 Leave a comment on paragraph 27 0 Minh nhân Đường Bảo Trinh lai hàng.

¶ 28 Leave a comment on paragraph 28 0 遣降人曾指揮随阮廌招諭三江城。[28b*4*5]

¶ 29 Leave a comment on paragraph 29 0 Khiển hàng nhân Tăng chỉ huy tùy Nguyễn Trãi chiêu dụ Tam Giang thành.

¶ 30 Leave a comment on paragraph 30 0 占城使來貢。[28b*5*2]

¶ 31 Leave a comment on paragraph 31 0 Chiêm Thành sứ lai cống.

¶ 32 Leave a comment on paragraph 32 0 賜宴及馬絹遣還。[28b*5*7]

¶ 33 Leave a comment on paragraph 33 0 Tứ yến cập mã quyên khiển hoàn.

¶ 34 Leave a comment on paragraph 34 0 令僉知樞密何栗偕行。[28b*5*14]

¶ 35 Leave a comment on paragraph 35 0 Lệnh Thiêm tri khu mật Hà Lật giai hành.

¶ 36 Leave a comment on paragraph 36 0 令将校再立新功，爲始大臣至少尉有大勳劳賞金符者，得食郡邑；執令有功者，得食邑；督将人亦食郡邑有差。[28b*7*1]

¶ 37 Leave a comment on paragraph 37 0 Lệnh tướng hiệu tái lập tân công, vi thủy đại thần chí thiếu úy hữu đại huân lao thưởng kim phù giả, đắc thực quận ấp; chấp lệnh hữu công giả, đắc thực ấp; đốc tướng nhân diệc thực quận ấp hữu sai.

¶ 38 Leave a comment on paragraph 38 0 無功賞者並降爲常人。[28b*9*8]

¶ 39 Leave a comment on paragraph 39 0 Vô công thưởng giả tịnh giáng vi thường nhân.

¶ 40 Leave a comment on paragraph 40 0 詔：…… [28b*9*17]

¶ 41 Leave a comment on paragraph 41 0 Chiếu: …

Dịch Quốc Ngữ

¶ 42 Leave a comment on paragraph 42 0 … [28a] nộp luồng vầu làm thành dưới nước, dựa vào bờ bắc sông Nhị, cao ngang với thành Đông Quan.

¶ 43 Leave a comment on paragraph 43 0 Bọn Chỉ huy Trương Lân và Tri phủ Trần Vân ở thành Điêu Diêu ra hàng.

¶ 44 Leave a comment on paragraph 44 0 Chế súng Cổn dương, ra lệnh cho các tướng theo kiểu đó mà làm.

¶ 45 Leave a comment on paragraph 45 0 Hạ lệnh cho người trong nước, ai có cha mẹ, vợ con, anh em, nô tì, thân thích theo giặc ở trong thành cho tự nguyện lên thành¹, khi phá được thành sẽ cho nhận đem về. Nếu không tự nguyện lên thành mà tranh nhau nhận về đoàn tụ thì phải xử theo quân luật.

¶ 46 Leave a comment on paragraph 46 0 Ra lệnh cho phụ đạo các xứ nhận các chức Thủ ngự, Đoàn luyện, tước trung phẩm.

¶ 47 Leave a comment on paragraph 47 0 Tháng 2, ngày mồng 7, Phương Chính ngầm đem quân đánh úp Cảo Động², huyện Từ Liêm, Triện có sức đánh lại, bị tử trận, Bí bị giặc bắt sống. (Sau giặc về nước, lấy lễ trả Bí về).

¶ 48 Leave a comment on paragraph 48 0 Ngày 19, quân Minh đánh vào Bài Sa Đôi, huyện Từ Liêm. Quân ta cố thủ quyết chiến, binh khí hết sạch, dùng mảnh nồi [28b] chõ, chum vại ném vào giặc. Giặc không tiến vào được, liền phá nhà cửa của dân để đánh hỏa công. Hôm ấy, gió rét lửa nóng, quân ta tránh lửa vượt sang sông, có nhiều người bị chết đuối. Chỉ có những quân lính ở Thiên Quan không biết bơi, ở lại tử chiến với giặc, giặc lại thua chạy.

¶ 49 Leave a comment on paragraph 49 0 Người Minh giữ thành Thị Cầu là Đường Bảo Trinh ra hàng.

¶ 50 Leave a comment on paragraph 50 0 Sai viên chỉ huy họ Tăng đã đầu hàng, theo Nguyễn Trãi đi chiêu dụ thành Tam Giang.

¶ 51 Leave a comment on paragraph 51 0 Sứ Chiêm Thành sang cống. Ban yến, cho ngựa và lụa bảo về. Sai Thiêm tri khu mật Hà Luật cùng đi với họ.

¶ 52 Leave a comment on paragraph 52 0 Hạ lệnh thưởng công cho các tướng hiệu bắt đầu từ việc lập công mới: đại thần đến thiếu úy có công lao lớn, được thưởng phù vàng thì được ăn lộc một quận; chức chấp lệnh mà có công thì được ăn lộc một cấp; các đốc tướng, quân nhân có công cũng được ăn lộc một quận hay một ấp theo thứ bậc khác nhau. Người nào không có công, không được thưởng gì đều phải giáng làm dân thường.

¶ 53 Leave a comment on paragraph 53 0 Xuống chiếu rằng: …

¶ 54 Leave a comment on paragraph 54 0 ^⇡ 1 Nguyên văn là “tự nguyện đăng thành” (tự nguyện lên thành), chúng tôi ngờ có lầm lẫn từ chữ “đăng tải” (khai báo) ra chữ “đăng thành” (lên thành).

¶ 55 Leave a comment on paragraph 55 0 ^⇡ 2 Cảo Động: tên xã, tức là Nhật Tảo, hay Xuân Bảo ở phía tây Hồ Tây, Hà Nội.