Đại Việt Sử Ký Toàn Thư (Hán – Nôm)

Toàn thư phàm lệ [1a1b]

Bản chụp nguyên văn chữ Hán

¶ 1 Leave a comment on paragraph 1 0  

Tách câu và Phiên âm

¶ 2 Leave a comment on paragraph 2 0 篡修大越史記全書凣例 [1a*1*1]

¶ 3 Leave a comment on paragraph 3 0 SOÁN TU ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ PHÀM LỆ

¶ 4 Leave a comment on paragraph 4 0 一、是書之作，本黎文休，潘孚先《大越史記》二書，參以北史、野史傳至諸本，及所傳授見聞，考技編輯爲之。[1a*2*1]

¶ 5 Leave a comment on paragraph 5 0 Nhất, thị thư chi tác, bản Lê Văn Hưu, Phan Phu Tiên Đại Việt sử ký nhị thư, tham dĩ Bắc sử, dã sử truyện chí chư bản, cập sở truyền thụ kiến văn, khảo kĩ biên tập vi chi.

¶ 6 Leave a comment on paragraph 6 0 其記始於吳王者，王我越人當南北分争之時，䏻彂亂興󰘊，以繼䧺王，趙武之統故也（今依武瓊所󰖠著，《本紀全書》，始自丁先皇以明其大一統也）。[1a*4*5]

¶ 7 Leave a comment on paragraph 7 0 Kì kí thủy ư Ngô Vương giả, vương ngã Việt nhân đương Nam Bắc phân tranh chi thời, năng phát loạn hưng bang, dĩ kế Hùng Vương, Triệu Vũ chi thống cố dã (kim y Vũ Quỳnh sở thuật trước, Bản kỉ toàn thư, thủy tự Đinh Tiên Hoàng dĩ minh kì đại nhất thống dã).

¶ 8 Leave a comment on paragraph 8 0 一、歷代帝王在位久近，前帝前王於某年創業，以是年爲在位之首年，至某年崩薨禪讓或弑，後帝後王即位改元，則是年猶爲前帝前王在位 [1a*7*1] 之末年。[1b*1*1]

¶ 9 Leave a comment on paragraph 9 0 Nhất, lịch đại đế vương tại vị cửu cận, tiền đế tiền vương ư mỗ niên sáng nghiệp, dĩ thị niên vi tại vị chi thủ niên, chí mỗ niên băng hoăng thiền nhượng hoặc thí, hậu đế hậu vương tức vị cải nguyên, tắc thị niên do vi tiền đế tiền vương tại vị chi mạt niên.

¶ 10 Leave a comment on paragraph 10 0 其或崩薨禪讓在某年之春夏，則是年爲後帝後王在位之首年，而春夏之月爲前帝前王之奇零月，如崩薨禪讓在嵗終，逆數在位之年，猶有不盡之月，亦爲奇零月。[1b*1*4]

¶ 11 Leave a comment on paragraph 11 0 Kì hoặc băng hoăng thiền nhượng tại mỗ niên chi xuân hạ, tắc thị niên vi hậu đế hậu vương tại vị chi thủ niên, nhi xuân hạ chi nguyệt vi tiền đế tiền vương chi kì linh nguyệt, như băng hoăng thiền nhượng tại tuế chung, nghịch số tại vị chi niên, do hữu bất tận chi nguyệt, diệc vi kì linh nguyệt.

¶ 12 Leave a comment on paragraph 12 0 至若楊日禮僣位，雖已逾年，然陳家曆數猶相接故。以前年属裕，宗後年属藝宗而通計焉（附録日禮。）[1b*4*15]

¶ 13 Leave a comment on paragraph 13 0 Chí nhược Dương Nhật Lễ tiếm vị, tuy dĩ du niên, nhiên Trần gia lịch số do tương tiếp cố. Dĩ tiền niên thuộc Dụ Tông, hậu niên thuộc Nghệ Tông nhi thông kế yên (phụ lục Nhật Lễ).

¶ 14 Leave a comment on paragraph 14 0 一、涇陽王爲大越始封之王，與帝宜同時，故紀元與帝宜初年同。[1b*7*1]

¶ 15 Leave a comment on paragraph 15 0 Nhất, Kinh Dương Vương vi Đại Việt thủy phong chi vương, dữ Đế Nghi đồng thời, cố kỷ nguyên dữ Đế Nghi sơ niên đồng.

¶ 16 Leave a comment on paragraph 16 0 一、外紀所載，本之野史，其甚恠𧩙，者削之不録。[1b*9*1]

¶ 17 Leave a comment on paragraph 17 0 Nhất, Ngoại kỷ sở tải, bản chi dã sử, kì thậm quái đản, giả tước(?) chi bất lục.

¶ 18 Leave a comment on paragraph 18 0 䧺 …… [1b*9*19]

¶ 19 Leave a comment on paragraph 19 0 Hùng …

Dịch Quốc Ngữ

¶ 20 Leave a comment on paragraph 20 0 [1a] PHÀM LỆ VỀ VIỆC BIÊN SOẠN SÁCH “ĐẠI VIỆT SỬ KÝ TOÀN THƯ”

¶ 21 Leave a comment on paragraph 21 0 – Sách này làm ra, gốc ở hai bộ Đại Việt sử ký của Lê Văn Hưu và của Phan Phu Tiên, tham khảo thêm Bắc sử, dã sử, các bản truyện chí và những việc nghe thấy truyền lại, rồi khảo đính, biên tập mà thành. Chép bắt đầu từ Ngô Vương, vì vương là người nước Việt ta đương lúc Nam Bắc phân tranh, đã dẹp loạn, dựng nước, để nối đại thống của Hùng Vương và Triệu Vũ [đế] (nay theo Bản kỷ toàn thư của Vũ Quỳnh, bắt đầu từ Đinh Tiên Hoàng, là để nêu rõ đại nhất thống).

¶ 22 Leave a comment on paragraph 22 0 – Đế vương của các đời ở ngôi lâu hay chóng, đế vương trước sáng nghiệp năm nào thì lấy năm ấy làm năm bắt đầu ở ngôi, đến năm nào chết, nhường ngôi, hoặc bị giết, đế vương sau lên ngôi đổi niên hiệu, thì năm ấy hãy còn là [1b] năm cuối cùng ở ngôi của đế vương trước. Hoặc là bị chết hay nhường ngôi vào mùa xuân, mùa hạ năm nào đó, thì năm ấy là năm đầu ở ngôi vị sau, mà những tháng mùa xuân, mùa hạ ấy là tháng còn lẻ lại của vị trước; nếu chết hay nhường ngôi vào cuối năm, tính lại những năm ở ngôi còn có tháng chưa hết, thì cũng tính là tháng lẻ. Còn như Dương Nhật Lễ tiếm ngôi, tuy đã hơn một năm, nhưng lịch số của nhà Trần còn nối tiếp cho nên lấy năm trước thuộc Dụ Tông, năm sau thuộc về Nghệ Tông mà tính gồm cả (Nhật Lễ thì chép phụ).

¶ 23 Leave a comment on paragraph 23 0 – Kinh Dương Vương là vua bắt đầu được phong của nước Đại Việt, cùng với Đế Nghi đồng thời, cho nên chép năm đầu ngang với năm đầu của Đế Nghi.

¶ 24 Leave a comment on paragraph 24 0 – Những việc chép trong Ngoại kỷ là gốc ở dã sử, những việc quá quái đản thì bỏ đi không chép. [Từ] Hùng …